Strategieles van Steve Jobs Bill Gates en Andy Grove

Over Steve Jobs (Apple), Bill Gates (Microsoft) en Andy Grove (Intel) is al veel geschreven. Daarbij gaat het vaak over de verschillen tussen deze extreem succesvolle topondernemers. Het gaat vreemd genoeg bijna nooit over dat wat hen bindt, namelijk dat het meesters in strategie zijn, waar we veel van kunnen leren.

Meesterstrategen met een fundamenteel andere benadering

Naast alle verschillen is er één grote overeenkomst tussen Jobs (genie), Gates (nerd) en Groves (techneut). Ze zijn alle drie ‘meesterstrateeg’ en wisten decennialang de vele turbulente stormen in verschillende hightech industrieën met succes te overleven. Dat schrijven de professoren David B. Yoffie (Harvard) en Micheal A. Cusumano (MIT) in hun boek ‘Vooruit kijken en terug redeneren’. Want deze meesterstrategen hanteren een fundamenteel andere benadering. In plaats van terug te kijken en vooruit te redeneren (zoals de meeste bedrijven nog steeds doen), kijken ze vooruit om vervolgens terug te redeneren en te bepalen welke stappen ze vervolgens moeten nemen.

Vijf basisregels vormen het fundament van de strategie benadering

De professoren zagen in de aanpak van Jobs, Gates en Grove duidelijke overeenkomsten. Volgens de auteurs hanteren deze drie meesterstrategen vijf ‘basisregels’ die hun bedrijven onderscheiden van de concurrentie. De lessen van de meesterstrategen Steve Jobs, Bill Gates en Andy Grove, door de auteurs kort samengevat in vijf basisregels:

1. Kijk vooruit, redeneer terug.

• Ontwikkel door vooruit te kijken een visie op de toekomst, redeneer terug om grenzen en prioriteiten te stellen.
• Anticipeer door vooruit te kijken op de behoeften van klanten, redeneer terug om behoeften en mogelijkheden metelkaar in overeenstemming te brengen.
• Anticipeer door vooruit te kijken op zetten van je concurrenten, redeneer terug om barrières op te werpen voor markttoetreding en klanten in te sluiten (lock-in).
• Kijk vooruit om buigpunten (trendbreuken) in de bedrijfstak tijdig te herkennen, redeneer terug om jezelf tot verandering te verplichten en hou tot het eind toe vol.

2. Zet hoog in, zonder het bedrijf op het spel te zetten.

• Zet hoog in om het spel te veranderen; op nieuwe technologieën, marktleiderschap en het veranderen van de structuur en werking van de bedrijfstak.
• Zet het bedrijf niet op het spel, maar zorg voor risicospreiding en spreid je inzetten in de tijd.
• Kannibaliseer je eigen handel, wees je eigen vervanger en controleer het tempo waarin je kannibaliseert.
• Beperk je verlies, geef fouten toe en beperk je verzonken kosten (sunk costs).

3. Bouw platformen én ecosystemen, niet alleen producten.

• Denk in (open) platformen voor massamarkten, niet alleen in producten. Laat compatibiliteit boven prestaties gaan.
• Denk in (open) ecosystemen, niet alleen in platformen. Maak de taart als geheel groter.
• Maak een deel van je complementaire producten en diensten zelf. Haal de grote winstmakers in eigen huis en bouw complementen die doorslaggevend zijn voor de klantervaring.
• Bevorder de evolutie van platformen, breid de mogelijkheden en snufjes van het platform uit. Herken de behoefte aan nieuwe platformen en vind die uit om veroudering voor te zijn.

4. Benut hefboomwerking én kracht – beoefen judo én sumo.

• Blijf onder de radar, speel de underdog, hou het geheim en gebruik misleiding.
• Hou je vijanden dicht bij je in de buurt. Werk samen en concurreer tegelijkertijd (co-opetitie) en streef naar win-win.
• Omarm en verbeter de sterke punten van je tegenstander; door navolgen, imiteren, klonen, overnemen en vervolgens verbeteren.
• Wees niet bang om je gewicht in de strijd te gooien. Laat zo min mogelijk ‘openingen’ vallen voor de concurrentie, speel blufpoker, gebruik marktmacht, maak concurrenten nerveus, speel het keihard, maar eerbiedig wel wetten en regels.

5. Modelleer de organisatie rond je persoonlijke anker.

• Ken jezelf, met al je gebreken en zorg voor passie en zelfvertrouwen. Focus op die gebieden waarin je uitblinkt.
• Besteed buitengewone aandacht aan details, maar wel selectief. Probeer enkele doorslaggevende aangrijpingspunten te vinden, breng discipline bij met aandacht voor details, test de logica en zorg voor follow-up.
• Verlies nooit het grote geheel uit het oog. Geef van bovenaf richting, reserveer tijd voor nadenken en leren en zorg voor een flexibel strategieproces.
• Geef mensen die over ‘de kennis’ beschikken macht. Zoek als topmanagers een of meer partners met aanvullende kwaliteiten, koppel op kennis gebaseerde macht aan organisatorische macht (wie het weet mag het zeggen) en vis met een groot net naar informatie.

Focus op strategie en uitvoering

Organisaties in alle sectoren kunnen leren van deze meesterstrategen, aldus de auteurs. Want als je ruim veertig jaar kunt overleven in een sector waarin het veranderingstempo ongekend hoog is, met disruptieve innovaties en exponentiele groeimogelijkheden, dan doe je toch iets goed. Jobs, Gates en Grove waren ook uitzonderlijk goed. Niet alleen in het bedenken van strategieën, maar ook in de uitvoering. Want het is zoals Bill Gates ooit zei: “Een slechte strategie zal, hoe goed je informatie ook is, hoe dan ook mislukken, en een rammelende uitvoering zal een goede strategie de nek omdraaien. Als je maar genoeg dingen matig doet, leg je het loodje.” Net zoals het uitkwam aangevuld met een succesvolle combinatie van genialiteit, lef, blufpoker, machtspolitiek, misleiding, vasthoudendheid (koppigheid), oog voor detail en discipline.

Ervaringen zijn bruikbaar voor alle sectoren

Omdat het veranderingstempo in vrijwel alle sectoren de afgelopen jaren flink omhoog gegaan is, is het raadzaam om te kijken hoe succesvolle topondernemers hiermee omgaan. Als geen ander waren Jobs, Gates en Grove in staat om in turbulente tijden op tijd de juiste strategische beslissingen te nemen én uit te voeren. Sterk gefocust en strategisch wendbaar van top tot op de werkvloer. Lang voordat het denken in netwerken en platformen gemeengoed werd, zagen Gates, Grove en in mindere mate Jobs, al de kracht van platformen en ecosystemen.

Denk en doe als deze meesterstrategen

De boodschap van de auteurs is helder: denk en doe als Jobs, Gates en Grove en de kans dat je de concurrentieslag gaat winnen neemt met sprongen toe. Alleen al daarom is dit boek een aanrader voor iedereen die zich bezighoudt met de toekomst; met strategie, marketing, innovatie, management en uitvoering.